
Давирхай бол байгалийн өвөрмөц бүтээгдэхүүн юм. Энэ нь шилмүүст мод гэмтэх үед ялгардаг наалдамхай бодис бөгөөд турпентин, жилий үйлдвэрлэх үндсэн түүхий эд болдог.
Хүн цустай байдаг шиг мод нь давирхайтай байдаг. Давирхай нь бие махбодийг сайжруулахад бус харин хүний эрч хүчийг хадгалахад чиглэгддэг.
Давирхайг хэрэглэсний хамгийн тод түүхэн жишээ бол занданшуулах явдал юм. Түүгээр ч барахгүй, занданшуулах гэдэг үгийг шууд орчуулбал энэ нь давирхайгаар боловсруулна гэсэн үг гэдгийг тэмдэглэх нь зүйтэй. "Гавар" гэдэг үг нь Грек хэлнээс гаралтай бөгөөд шууд утгаараа хүчтэй үнэртэй модны давирхай гэсэн утгатай. Занданшуулах үр дүн нь бидний өвөг дээдсийг гайхшруулаад зогсохгүй орчин үеийн хүмүүсийг гайхшруулж байна. Хэдэн зуун, мянган жил өнгөрч байгаа ч бие ялзралд өртөөгүй хэвээр үлддэг шидэт үйлийг занданшуулах гэсэн үг юм. Тийм учраас бие нь амьдарсаар, сүнсээ эргэж ирэхийг хүлээж байгаа юм шиг санагддаг.
Мөн бохь болгон зажилдаг нь нянгийн эсрэг хүчтэй шинж чанартайгаар тайлбарлаж болно.
Бүх давирхай нь найрлага, үндсэн үйл ажиллагааны хувьд маш төстэй, тодорхой антисептик, өвдөлт намдаах, судсыг хэвийн болгох, эдгээх нөлөөтэй байдаг ч зарим ялгаанууд байдаг.
Сибирийн хуш модны давирхай нь тархины бодисын солилцооны үйл явц, цусны эргэлтийг идэвхжүүлж, сэргээх маш сайн хэрэгсэл бөгөөд тархины үйл ажиллагааг сайжруулдаг, ялангуяа атеросклероз, гэмтэл, тархины цусны эргэлтийг тодорхой гэмтээдэг бусад өвчний үед буюу ой санамж, анхаарал алдагдах, хэл ярианы сулрал, толгой эргэх, сэтгэл гутрал, ахмад настанд тохиолдох хөгшрөлтийн ой ухаанаа алдах, түүний дотор Альцгеймерийн өвчинд ашиглаж болно. Зүрхний үйл ажиллагаа, түүний дотор миокардийн шигдээсийг хэвийн болгодог. Цочмог вируст ба микоплазмын халдвар, жишээлбэл, хачигт энцефалит вирусын улмаас үүссэн тархины гипоксид давирхайгаас гаргаж авсан бэлдмэлийг хэрэглэхийг зөвлөдөг. Хавдрын өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, хавдрын цацраг туяа, хими эмчилгээнд мэдрэмтгий байдлыг нэмэгдүүлдэг.
Шинэсний давирхай нь байгалийн паразитийн эсрэг бодис бөгөөд эрт дээр үеэс алдартай байсан ч харамсалтай нь бараг мартагдсан. Давирхайг лямблиаз, амебиаз, дугуй, туузан хорхойн эсрэг хэрэглэж болно.
Нарс мод нь хамгийн жижиг давирхайн хэсгүүдээр нэвчдэг. Модыг зүсвэл давирхайн хэсгүүдээс анхилуун үнэртэй хув давирхай гардаг.
Олон ургамал давирхай үйлдвэрлэх чадвартай байдаг. Давирхай нь эд эсийн эсэд хортой бичил биетнийг нэвтрүүлэхээс хамгаалах хэрэгсэл болдог. Давирхайн хамгаалалтын шинж чанар нь наалдамхай байдлаас биш, харин түүний бүрэлдэхүүнд нян устгах үйлчилгээтэй бодис байдгаас шалтгаалдаг. Тийм ч учраас модны давирхай, ялангуяа нарсны давирхай нь эртний египетчүүдийн шарилыг занданшуулах найрлагын нэг хэсэг байв. Давирхайн нян устгах шинж чанар нь олон мянган жилийн турш хадгалагдаж болно. Үүнийг биологийн шинжлэх ухааны доктор Ф.В.Хетагуровагийн хийсэн туршилт нотолж байна. Тэрээр Египетийн фараонуудын нэгний булшинд 3 мянга орчим жилийн турш хэвтэж байсан давирхай даавууны хэсгүүдийг нян устгах нөлөөтэй эсэхийг судалж үзээд давирхайн нэвчилт нь нэлээд хүчтэй нян устгах нөлөөтэй хэвээр байгааг олж мэдсэн.
Химийн хувьд ургамлын давирхай нь давирхайн хүчил, давирхайн спирт, тэдгээрийн эфир, пигмент болон бусад зарим бодисын холимог юм. Тэдний төлөв байдлаар нь давирхай нь шингэн, зөөлөн, хатуу байж болно. Эдгээр нь бүгд усанд уусдаггүй боловч спирт, хлороформ болон бусад органик уусгагчид амархан уусдаг.
Өнгөрсөн зуунд ч гэсэн давирхайг анагаах ухаан ариутгагч болгон өргөн хэрэглэж байсан. Одоогийн байдлаар тэдгээрийг анагаах ухааны практикээс илүү үр дүнтэй эмийн бодисоор сольсон бөгөөд зөвхөн нарсны давирхай нь практик ач холбогдолтой бөгөөд үүнээс турпентин, жилий зэрэг анагаах ухаанд үнэ цэнэтэй бодисуудыг гаргаж авдаг.
Зуны улиралд нэг нарс модноос 300-650 гр давирхай авах боломжтой. Мод нь үхдэггүй, давирхайг олборлох ажлыг олон жилийн турш хийж болно.
Давирхайг зөвхөн амьд модноос гадна нэлээд их хэмжээгээр агуулсан нарсны хожуулаас авч болно. Хожуулыг буталж, давирхайг олборлох эсвэл нэрэх замаар модноос гаргаж авдаг.
Модноос цуглуулсан шингэн давирхай буюу давирхайг цэвэрлэж, уурын нэрэлтэнд оруулна. Энэ тохиолдолд давирхайг хоёр хэсэгт хуваадаг бөгөөд дэгдэмхий хэсэг, ёроолд үлдсэн хүнд хэсэг үүнийг жилий гэнэ.
Давирхайн хөнгөн хэсгийг турпентин гэж нэрлэдэг бөгөөд үүнийг эмнэлгийн практикт эм болгон ашигладаг. Турпентиныг мөн буталсан нарс модыг уураар нэрэх замаар олж авч болно. Турпентин бол өвөрмөц үнэртэй, шатаж буй амттай өнгөгүй тунгалаг шингэн юм.
Эх сурвалж: Мэдлэгийн цайз
Р.Сайхан-Уул
Энэ мэдээ танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.